İznik, hem Hristiyanlık için hem de sonrasında Selçuklu ve Osmanlı için önemli bir merkez olmuş bir şehir. Bu nedenle şehirde pek çok tarihi eser, cami, medrese, türbe gibi önemli yapı bulunuyor. Bir kısmı toprak altında, bir kısmı restorasyon bekliyor, bir kısmı kötü restorasyonun kurbanı olmuş antik kalıntılar var.

İznik, Roma döneminde Hristiyanlar için bir dönüm noktasının yaşandığı yer. M.S. 325 yılında I. Konstantin tarafından düzenlenen Birinci Konsil ile Hristiyanlar kendi aralarındaki anlaşmazlıkları çözmek için İznik’te buluşmuşlar. Bu konsildeki en önemli tartışma Hz.İsa’nın gerçek tanrı olup olmadığı idi. Yapılan konsil sonucunda, İsa’nın Tanrı’yla aynı öze sahip olduğu kabul edildi. Daha sonra başka yerlerde pek çok konsiller toplanmış ve bu konsillerde günümüz Katolik ve Ortodoks görüşlerinin temellerini oluşturan kararlar alınmış.

Selçuklular dönemine geldiğimizde ise, Kutalmışoğlu Süleyman Şah, 1075 yılında İznik’i Selçukluların başkenti ilan etti. 22 yıl boyunca İznik Selçukluların başkenti olarak kaldı.

Osmanlı döneminde ise İznik, sanat, ticaret ve kültür şehri oldu. Özellikle İznik Çinisi bu dönemde altın dönemlerini yaşamış. Pek çok cami ve medresede İznik çinileri kullanılmaya başlanmış, çinilerin ünü Avrupa’ya kadar yayılmıştır. Çini sanatı, 2013 yılında Somut Olmayan Kültürel Miras Ulusal Envanterinde kayıt altına alınmış.